Dirk-Jan Swinkels

Patricia van Rooij

De gecertificeerde OBM-consultant van Neotopia: Patricia

Neotopia werkt al jaren samen met gecertificeerde OBM – (Organizational Behaviour Management) trainers en consultants. Veel van deze OBM-professionals zijn door de oprichter van Neotopia (Joost Kerkhofs) zelf opgeleid aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Het voordeel van deze vorm samenwerking is dat Neotopia de kwaliteit kan waarborgen en altijd de juiste kennis, vaardigheden en persoonlijkheid kan koppelen aan specifieke klantuitdagingen of branches.

Patricia van Rooij  – Behavior Management Expert is een ‘trusted consultant’ van Neotopia.

Patricia, volgens mij ben jij liever buiten dan binnen, niet?
Dat heb je goed gezien. Als ondernemer ontkom ik niet aan bureauwerk maar die dagen probeer ik wel af te wisselen met buitenactiviteiten. Jaren geleden werkte ik als kajakinstructeur. Nu houd ik van mountainbiken, (berg)wandelen en moestuinieren. Je kunt me wel een buitenmens noemen ja.

Kajakinstructeur, dat klinkt uitdagend!
Dat was het ook wel. En weet je dat ik toen spontaan kennismaakte met gedragsverandering? Het viel me op dat bij steeds dezelfde spannende wildwaterpassage, deelnemers niet gevoelig waren voor mijn aanmoedigingen of de geruststelling dat het echt wel veilig was. Maar dat ze uiteindelijk wél peddelde als ik ze de beloning voorhield die er aan het eind van de stroomversnelling was, namelijk de pauzeplek met warme choco. Ik vond dat een boeiend gegeven! Ik verdiepte mezelf in de wetenschap van gedragsontwikkeling en heb jarenlang zowel mens als dier getraind.

Dus het overbrengen van kennis en vaardigheden ben je blijven doen?
Inderdaad. Ik bedenk ook graag lesmateriaal. Bijvoorbeeld oefeningen met paarden om de kennis van OBM over te brengen. Dit zijn een heel krachtige werkvormen geworden. Een ander voorbeeld is de methode die ik ontwikkelde om paardengedrag rondom transport op een positieve manier blijvend te veranderen. Toen ik net begon met diertraining zag ik dat veel paardeneigenaren worstelden met trailerladen. Ze gebruikte druk zoals trekken aan het touw van het halster, terwijl het paard uit angst voor de trailer terugtrok. Dat ga je niet winnen van zo’n sterk dier en dan verloopt het niet op een heel prettige of veilige manier. En wat gebeurt er dan als de druk wegvalt? Juist, het paard blijft dan stilstaan. Het gewenste gedrag stopt direct. Maar als je bij ieder stapje beloont, dan gaat hij zelf lopen. Je merkt, ik duik graag direct de inhoud in!

Ik zie wel een link met het bedrijfsleven!
Nou, die zag ik dus ook haha. De principes van gedragsontwikkeling zijn voor mens en dier precies hetzelfde. Feitelijk zie je in het bedrijfsleven dus exact hetzelfde gebeuren. Als leiderschap bestaat uit druk uitoefenen en pushen tot het gewenste gedrag zich laat vertonen, dan valt het gewenste gedrag ook direct weg wanneer de druk er niet meer is. Ook memo’s, draaiboeken en peptalks vallen onder de noemer ‘druk’. Ze kunnen nuttig zijn maar de gedragsverandering die je voor ogen hebt, bereik je er niet of moeizaam mee en is niet duurzaam. Terwijl met het positieve veranderprincipe haal je letterlijk het beste uit mensen.

“De principes van gedragsontwikkeling zijn voor mens en dier precies hetzelfde. Feitelijk zie je in het bedrijfsleven dus exact hetzelfde gebeuren.”

Jij leeft Behavior Management, zo lijkt het. Wat is voor jou persoonlijk de mooiste ervaring geweest?
Door de diertraining is de methodiek inderdaad wel een tweede natuur geworden. Ik pas het overal toe. Ik herinner me een mooie casus uit de tijd dat ik via jeugdzorg met kinderen en behavior management werkte. Een kind dat extreem bang was om fouten te maken, kon weer ontspannen en opbloeien omdat alle druk in de omgang eraf ging en er uitsluitend nog gewerkt werd met dat wat goed ging.

Hoe krijg je dat dan voor elkaar?
Ik zal je een voorbeeld geven. In het allereerste contact liet dat kindje een bakje pepernoten vallen en het verstijfde uit angst voor de negatieve reactie die er zou kunnen komen. In plaats van reageren, ging ik wat anders doen. Achter mijn rug raapte het kind de pepernoten op en dat was een gewenste gedraging, dán pas reageer ik: ‘Wat goed dat je ze weer hebt opgeraapt, ze zijn ook te lekker om te laten liggen’. Het is een super eenvoudig voorbeeld, maar als je dit consequent doorvoert werkt het. Als manager in het bedrijfsleven kun je ook met de focus op ‘dat wat goed gaat’ de omgang met medewerkers positiever en persoonlijker maken. En met de complete toepassing van het OBM-protocol verandert gedrag meetbaar, je doet dan interventies vanuit vooraf gestelde doelen.

Even terug naar Neotopia en Joost Kerkhofs: hoe is dat balletje dan gaan rollen?
In 2009 hoorde ik op de radio over Organizational Behavior Management. Ik ben vervolgens de opleiding gaan volgen aan de VU en Joost was mijn docent. Vervolgens zijn we in contact gebleven. Ik wilde de twee disciplines graag combineren en gaf hem mijn boek over het trailerladen van paarden. Van daaruit is het idee ontstaan om samen workshops te organiseren voor het bedrijfsleven. Onze eerste proefsessie was met deelnemers van FrieslandCampina, Dura Vermeer en KLM, bedrijven die al werken met OBM. Ze waren verrast en enthousiast. Joost en ik zetten deze lijn nu samen voort!